Ağ Gelin Efsanesini Araştırdılar
Kayseri'nin Develi İlcesi'nde, yaygın anlatılan, taş kesilme motifindeki Ağ gelin(Ak gelin) efsanesi araştırma konusu oldu.
Kayseri'nin Develi İlcesi'nde, yaygın anlatılan, taş kesilme motifindeki Ağ gelin(Ak gelin) efsanesi araştırma konusu oldu. Erciyes Üniversitesi ve Gazi Üniversitesi'nden öğretim üyeleriyle TRT program yapımcıları Develi ilçesine gelerek, Anadolu'da oldukça bilinen, adına türküler ağıtlar yakılan Ağ gelin efsanesi ile ilgili araştırmalar yaptı.
TRT tarafından çekimleri Develi ve Erciyes dağı eteklerinde Beleşme yaylasında yapılan Ağ gelin efsanesi hakkındaki programa araştırmacı yazar Yrd. Doç. Dr.Kadir Özdamarlar ve Develili saz ve zurna ustaları katıldı. Araştırmacı Yazar Yrd. Doç. Dr. Özdamarlar efsane ile ilgili olarak şunları anlattı:
"Koçgun devri adı verilen 1603-1607 yıllarındaki isyan ve soygun hareketlerinde Develi'de etkilenmiştir. 1603 yılında ünlü eşkıya Tavil Mehmet'in yine Han Mehmet adındaki eşkıyanın yaptığı kötülükler ile aşiretler arasındaki kanlı çatışmalar meşhurdur. Ağ gelin efsanesi de bu kötü günlerin izlerini taşımaktadır. Develi'den bir Türkmen obası, Erciyes'in güney eteklerinde bir yaylaya çıkarlar. Bu obada, ahlaki ve fiziki güzelliğinden dolayı Ağ (Ak) Gelin adı verilen bir gelin vardır. Kocası ve iki çocuğu ile beraber mutlu yaşarlarken, kocası gurbete çalışmaya gitmiştir. Develi çevresinde yaşayan bir eşkıya, güzelliği ile şöhret bulan Ak Gelin'e göz koymuştur. Sahipsizliğini de anlayınca, bir gece obayı basarak kaçırmak ister. Namus timsali Ak Gelin, olayı anlar; gece karanlığında iki çocuğunu ve küçük sandığını yanına alarak, karışıklıktan da faydalanarak gizlice Erciyes'e doğru kaçar. Erciyes'in ortalarında öyle bir yere gelir ki, ilerisi uçurum gidilmez. Geriye dönse eşkıya. Gözyaşları ve çaresizlik içerisinde ellerini açar ve Allah'a yalvarır: 'Allah'ım! Beni ve çocuklarımı ya taş et, ya da kuş.' Duası, kabul edilir. Güneş doğunca oba sakinleri ve eşkıya; Ak Gelin, iki çocuğu ve çeyiz sandığının hayretle ve şaşkınlıkla taş kesildiğini görürler. Günler sonra obaya dönen kocası olayı annesinden öğrenir. Koşarak ailesinin taş kesildiğini görür. Uzaklardan bir ses duyar: 'Yiğidim namusunu bir eşkıyaya çiğnetmedim. O eşkıyadan ahımı koma.' Bu ses Ak Gelin'in sesidir. Delikanlı taş kesilen ailesine bakarak: 'Alırım ahını, koymam Ak Gelin!' diye haykırır." - Kayseri
TRT tarafından çekimleri Develi ve Erciyes dağı eteklerinde Beleşme yaylasında yapılan Ağ gelin efsanesi hakkındaki programa araştırmacı yazar Yrd. Doç. Dr.Kadir Özdamarlar ve Develili saz ve zurna ustaları katıldı. Araştırmacı Yazar Yrd. Doç. Dr. Özdamarlar efsane ile ilgili olarak şunları anlattı:
"Koçgun devri adı verilen 1603-1607 yıllarındaki isyan ve soygun hareketlerinde Develi'de etkilenmiştir. 1603 yılında ünlü eşkıya Tavil Mehmet'in yine Han Mehmet adındaki eşkıyanın yaptığı kötülükler ile aşiretler arasındaki kanlı çatışmalar meşhurdur. Ağ gelin efsanesi de bu kötü günlerin izlerini taşımaktadır. Develi'den bir Türkmen obası, Erciyes'in güney eteklerinde bir yaylaya çıkarlar. Bu obada, ahlaki ve fiziki güzelliğinden dolayı Ağ (Ak) Gelin adı verilen bir gelin vardır. Kocası ve iki çocuğu ile beraber mutlu yaşarlarken, kocası gurbete çalışmaya gitmiştir. Develi çevresinde yaşayan bir eşkıya, güzelliği ile şöhret bulan Ak Gelin'e göz koymuştur. Sahipsizliğini de anlayınca, bir gece obayı basarak kaçırmak ister. Namus timsali Ak Gelin, olayı anlar; gece karanlığında iki çocuğunu ve küçük sandığını yanına alarak, karışıklıktan da faydalanarak gizlice Erciyes'e doğru kaçar. Erciyes'in ortalarında öyle bir yere gelir ki, ilerisi uçurum gidilmez. Geriye dönse eşkıya. Gözyaşları ve çaresizlik içerisinde ellerini açar ve Allah'a yalvarır: 'Allah'ım! Beni ve çocuklarımı ya taş et, ya da kuş.' Duası, kabul edilir. Güneş doğunca oba sakinleri ve eşkıya; Ak Gelin, iki çocuğu ve çeyiz sandığının hayretle ve şaşkınlıkla taş kesildiğini görürler. Günler sonra obaya dönen kocası olayı annesinden öğrenir. Koşarak ailesinin taş kesildiğini görür. Uzaklardan bir ses duyar: 'Yiğidim namusunu bir eşkıyaya çiğnetmedim. O eşkıyadan ahımı koma.' Bu ses Ak Gelin'in sesidir. Delikanlı taş kesilen ailesine bakarak: 'Alırım ahını, koymam Ak Gelin!' diye haykırır." - Kayseri
Kaynak: DHA
CENNET BAHÇELERİNDEN BİR BAHÇE, YÜREKLERDEKİ DERİN SEVDA İŞTE ARPADERESİ
ARPADERESİ KÖYÜ- TAŞOVA- AMASYA
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder