EL EMEĞİ ÇEYİZLER UNUTULUYOR MU?

     

   Bir dönem çeyiz denilince akla hayelleri süsleyen evlilikler gelirdi.  Kız kundağa düştümü, çeyiz sandığa düşer denilirdi. Şimdi çeyizlerin resimleri kaldı.  Bir döneme damgasını vuran çeyiz işleme yarışı vardı. Yaz döneminden tarlayla, bağçeyle, ahırdaki hayvanlara koşmasından geriye kalan zamanlarda hemen işlemenin başına oturulurdu. Kış mevsimi gelince gaz lambalarının başına oturulurdu. Evleri yakın olan kafa dengi hanım kızların bir araya gelerek yarış halinde yaptıkları çeyizler çok değerli ve önemliydi. Yatak örtüsü takımı, yastık takımı, kuş desenli, bisiklete binmiş çocuk desenli elbise örteği, Kaneviçelere işlenmiş, seccadeler, kırlentler, çeyiz sandıklarını süslerdi.  Düğün günün ertesinde çeyiz serilecek diye, erkek tarafına el öpmeye gidilirken el emeği göz nuru çeyizlerden bir demet hediyelikler yapılıp ayrı bir köşede sergilenirdi. Hele Biz Cember deriz, Yazma kenarları iğne oyası, mekik oyası, pullu pullu oyalar, köye gelen çerçicilerden alınan rengarenk boncuklardan aralara serpiştirilen oyalar genç kızların hayellerini, kattıkları güzel çeyizlerdi.

       

Bir hanımefendinin  Gültaze Kırkuşu Gültaze KIRKUŞU' nun ağzından şu kelimeler dökülüyor; " Bizler gece labaların ışında işledik o güzel kanevceleri şimdi kanevice deyıl dantel deyil kendi söküklerini bile dikemiyorlar, bizler sabah tarlaya gece işlerden arka kalan zamanda çeyiz yapmaya uğraşırdık geceleri. İşte böyle hanımlar, ben yetmiş yaşımdayım bu işleri eyi bilen biriyim. Oğlanlar bunların kıymetini, iyi, bilin. El eme göz nuru diye bunlara denir. " demiş. 

    Binnaz Kalman "Yine’ de kullanabilirsiniz sizin elinizde benim için 50 yıl geçsene daha çok değer veririm ve halan kullanırım bunlar insanın kültürü sevgisi, saygısı ve en önemlisi aşkı, sevdası hayalleri her işlemesinde geçmişi var ben o yılları hep sevgi ve saygıyla hatırlıyorum ve halan yaşıyorum." demiş.

    Yakın zamana kadar bizler bu kültürü doya doya yaşadık. Bir iki satır yazılarla, bu güzel çeyizleri anlatmak mümkün değil. Resimlerle ancak bu kültürü, el emeği, göz nuru çeyizleri ancak hatırlatabiliriz.

 05amasyam-05 Kültür, Haber, Mağazin 2022

CENNET BAHÇELERİNDEN BİR BAHÇE, YÜREKLERDEKİ DERİN SEVDA İŞTE ARPADERESİ ARPADERESİ KÖYÜ- TAŞOVA- AMASYA