ASKIDA EKMEK, KÖY EKMEĞİ KÜLTÜRÜ.

     

   Bizim kültürümüzdü, fırın önünde pişen ekmeklerden sıcak ekmek ikram etmek.  Kışın fırın önleri ekmek pişiren hanımlardan geçilmezdi. Şimdi köy bakkallarında bile akça ekmek, yani şehir fırınlarında pişen ekmekler satılıyor. Hatta şehirlerden daha çok satılıyor köylerde çarşı ekmeği. Güzelde oluyor aslında sabah sıcak sıcak taze ekmeği bakkaldan alıp, sofraya koymak. Şöyle köy yumurtasını  bakır tavada kızgın sağ yağla (tereyağla) cısırdayan tavaya kırıp, üzerine birazda baharat koyarak püfür püfür kokan sofranın başına oturmak gibisi yok. 

     Yalnız gözden kaçırdığımız bir şey var, Köy fırınlarının yeri başka, ekmeğinde tadı başkaydı. Şimdi Dini bayramları bekliyoruz, köy ekmeği pişsede tatlı tatlı yesek diye.  Fırın önlerinde keşik beklemenin tadı farklıdır. Fırın yakılır bol odunlarla. Alaflı bir ateşle ısınan fırın sönmeye başlayınca  sönge ile fırının içi temizlenir. Yalansuluk denilen  odunlar atılır fırının köşesine, ösevü ile fırının içi aydınlanır. Hamurun mayası gelmiştir. Hanımlarımızın hünerli ellerinde hamurlarımız  Yağlu, hamursuz, paaç, çökelekli, patatesli, cevizli, haşhaşlı, çeteneli, güdül, mısır somunu, delüklü, soğanlı ekmek olarak köy fırınlarından çıkar.  Kokusu taaa karşı mahalleye giderdi. Köylerimizde pişen bu ekmek, İlçemiz mahalle aralarında bile hala pişirilmekte. Yoldan geçenlere de burnuna kokusu gitmiştir, canı çekmiştir diye ikram edilirdi. Sıcak ekmeği komşulara ulaştırılırdı. 

    Yalnız üzülsek mi sevinsek mi bilemedim.  Bu sene yaz döneminde İlçemizdeki Caminin tuvaletinin karşısındaki fırında ekmek almaya gittiğimde gördüm.  Fırının giriş kapısının dışında elbise askısı asmışlar, ekmekleri poşetlere koymuşlar, askılara poşet,  poşet  ekmekleri asmışlar. Son günlerde şehirlerde görmüştüm, askılara simit, asarlar, ekmek asarlar, ihtiyaçları olanlar oradan hiç çekinmeden alırlardı. Bu gelenek sanırım Osmanlıdan kalma bir gelenekti. Aslında güzel bir gelenek. İşin kültür yanı bir tarafa, insanlarımızın ekmeğe de muhtaç duruma gelmesi birazda üzücü tabi.  Biz yine dastardan, ekmeği düstursuz ca almak istiyoruz.  Komşusu aç yatarken tok yatan bizden değildir diyen peygamberimizin ümmeti olabilmek dileğiyle.

     Askıda ekmeklere selam olsun, Askılara ekmek asanlarda selam olsun. Askıdaki ekmekleri alanlara da selam olsun. Bir selamda bu yazıyı okuyanlara gönderelim. Yazımızı yayınlayan sosyal medya yayıncılarına ve gazetelere selamımızı vererek, kültürümüzü yaşatmadaki hissesi olan tüm okuyucularımıza selam gönderiyoruz.      Ahmet ŞİMŞEK

05amasyam-05 Kültür, Haber, Mağazin 2022

TAŞOVADAKİ FIRINLARIMIZ 

Mesafe
Samsun Simit Fırını, Yeşilırmak Pazarcılar Caddesi, 9010 Yeşilırmak, Taşova, Amasya 4 puan  14 reyting	452 m.
Düzgün Kardeşler Ekmek Fırını, Yeşilırmak Yeşilırmak Caddesi, 9010 Cumhuriyet, Taşova, Amasya 4.4 puan  17 reyting	181 m.
Öztürk Kardeşler Ekmek Fırını, Yeşilırmak Aytaç Caddesi, 9010 Yeşilırmak, Taşova, Amasya 4 puan  12 reyting	383 m.
Karadeniz Unlu Mamülleri, Yeşilırmak Pazarcılar Caddesi, 9010 Yeşilırmak, Taşova, Amasya 4.4 puan  14 reyting	559 m.
Somuncubaba Ekmek Fırını, Yeşilırmak Belediye Caddesi, 9010 Yemişen, Taşova, Amasya

CENNET BAHÇELERİNDEN BİR BAHÇE, YÜREKLERDEKİ DERİN SEVDA İŞTE ARPADERESİ ARPADERESİ KÖYÜ- TAŞOVA- AMASYA